Trang Chủ
Ngoài người điều khiển giao thông và đèn giao thông, thì biển báo giao thông cũng giữ vai trò đặc biệt quan trọng trong việc đảm bảo trật tự, an toàn giao thông. Dưới đây là đặc điểm các loại biển báo giao thông và cách nhận biết 5 loại biển báo.
1. Biển báo giao thông là gì?
Hiện nay, chưa có quy định cụ thể về khái niệm biển báo giao thông.
Tuy nhiên, có thể hiểu đơn giản rằng, biển báo giao thông là các biển hiệu được đặt trên đường để biểu thị, truyền đạt các thông tin đến người tham gia giao thông.
Theo khoản 1 Điều 10 Luật Giao thông đường bộ số 23/2008/QH12 thì hệ thống báo hiệu đường bộ bao gồm:
- Hiệu lệnh của người điều khiển giao thông.
- tín hiệu đèn giao thông.
- biển báo hiệu.
- vạch kẻ đường.
- cọc tiêu hoặc tường bảo vệ.
- rào chắn.
Như vậy, biển báo giao thông thuộc hệ thống báo hiệu đường bộ. Nếu ở cùng một khu vực mà đồng thời có các hình thức báo hiệu khác nhau thì người tham gia giao thông phải chấp hành hiệu lệnh theo thứ tự sau:
- Hiệu lệnh của người điều khiển giao thông;
- Hiệu lệnh của đèn tín hiệu;
- Hiệu lệnh của biển báo giao thông;
- Hiệu lệnh của vạch kẻ đường và các dấu hiệu khác trên đường.
Lưu ý: Trường hợp ở một vị trí đã có biển báo cố định lại có biển khác có tính chất tạm thời mà 02 biển có ý nghĩa khác nhau thì phải chấp hành theo biển báo có tính chất tạm thời.
Cách nhận biết các loại biển báo giao thông (Ảnh minh họa)
2. Các loại biển báo giao thông
Khoản 4 Điều 10 Luật Giao thông đường bộ quy định biển báo giao thông gồm 05 nhóm:
- Biển báo cấm.
- Biển báo hiệu lệnh.
- Biển báo nguy hiểm và cảnh báo.
- Biển báo chỉ dẫn.
- Biển phụ, biển viết bằng chữ.
3. Ý nghĩa các biển báo giao thông
Theo Quy chuẩn QCVN 41:2019/BGTVT, mỗi loại biển báo giao thông lại mang những ý nghĩa khác nhau. Cụ thể:
- Nhóm biển báo cấm: Biểu thị các điều cấm mà người tham gia giao thông không được vi phạm.
- Nhóm biển hiệu lệnh: Báo cho người điều khiển phương tiện biết các điều bắt buộc phải chấp hành khi tham gia giao thông.
- Nhóm biển báo nguy hiểm và cảnh báo: Dùng để báo cho người điều khiển phương tiện biết trước tính chất của sự nguy hiểm hoặc các điều cần chú ý phòng ngừa trên tuyến đường tham gia giao thông để chủ động phòng ngừa kịp thời tai nạn.
- Nhóm biển chỉ dẫn: Dùng để chỉ dẫn hướng đi hoặc các điều cần thiết nhằm giúp việc điều khiển phương tiện và hướng dẫn giao thông trên đường được thuận lợi, đảm bảo an toàn.
- Nhóm biển phụ, biển viết bằng chữ: Dùng để thuyết minh bổ sung nội dung cho các nhóm biển còn lại.
4. Đặc điểm nhận biết các loại biển báo giao thông.
Theo Quy chuẩn 41:2019/BGTVT, biển báo giao thông sẽ có 5 loại và đặc điểm các loại biển báo giao thông này như sau:
4.1. Biển báo cấm
Biển báo cấm là biển biểu thị các điều cấm mà người tham gia giao thông không được vi phạm.
Biển báo cấm chủ yếu có dạng hình tròn, viền đỏ, nền màu trắng, trên nền có hình vẽ/chữ số, chữ viết màu đen thể hiện điều cấm (ngoại trừ một số trường hợp đặc biệt).
Biển báo cấm có mã P (cấm) và DP (hết cấm).
4.2. Biển báo nguy hiểm và cảnh báo
Biển báo nguy hiểm và cảnh báo được dùng để báo cho người tham gia giao thông biết trước tính chất của sự nguy hiểm hoặc các điều cần chú ý phòng ngừa trên tuyến đường. Khi gặp biển báo nguy hiểm và cảnh báo, người tham gia giao thông phải giảm tốc độ đến mức cần thiết, chú ý quan sát và chuẩn bị sẵn sàng xử lý những tình huống có thể xẩy ra để phòng ngừa tai nạn.
Biển báo nguy hiểm có mã W, ví dụ như W.201 (a,b) – Chỗ ngoặt nguy hiểm; W.212 – Cầu hẹp; W.227 – Công trường…
Biển báo nguy hiểm/cảnh báo chủ yếu có hình tam giác đều, ba đỉnh lượn tròn; một cạnh nằm ngang, đỉnh tương ứng hướng lên trên, trừ biển W.208 “Giao nhau với đường ưu tiên” đỉnh tương ứng hướng xuống dưới.
4.3. Biển báo hiệu lệnh
Biển hiệu lệnh là biển báo các hiệu lệnh phải chấp hành. Người tham gia giao thông phải chấp hành các hiệu lệnh trên biển báo (trừ một số biển đặc biệt).
Biển hiệu lệnh có dạng hình tròn, nền xanh lam, hình vẽ màu trắng. Nếu hết hiệu lệnh thường sử dụng vạch chéo màu đỏ kẻ từ trên xuống và từ phải qua trái đè lên hình màu trắng. Biển hiệu lệnh có mã R và R.E.
4.4. Biển báo chỉ dẫn
Biển chỉ dẫn dùng để chỉ dẫn hướng đi hoặc các điều cần thiết nhằm giúp người tham gia giao thông trong việc điều khiển phương tiện và hướng dẫn giao thông trên đường được thuận lợi, đảm bảo an toàn.
Biển chỉ dẫn có:
- hình vuông hoặc hình chữ nhật hoặc hình mũi tên.
- nền màu xanh lam.
- hình vẽ.
- chữ viết màu trắng.
Nếu nền màu trắng thì hình vẽ và chữ viết màu đen trừ một số trường hợp ngoại lệ.
4.5. Biển phụ, biển viết bằng chữ
Biển phụ sẽ thường được đặt kết hợp với các biển báo chính nhằm thuyết minh.
Bổ sung để hiểu rõ, trừ biển số S.507 “Hướng rẽ” được sử dụng độc lập.
- Biển phụ có mã S, SG và SH ví dụ như: Biển S.501: Phạm vi tác dụng của biển.
- Biển số S.502: Khoảng cách đến đối tượng báo hiệu.
- Biển S.H,3 (a,b,c): Hướng tác dụng của biển…
Biển phụ có dạng:
- Hình chữ nhật/hình vuông.
- nền màu trắng.
- hình vẽ.
- chữ viết màu đen.
Nếu nền màu xanh lam thì chữ viết màu trắng.
Các biển phụ đều được đặt ngay phía dưới biển chính ngoại trừ biển S.507 sử dụng độc lập được đặt ở phía lưng đường cong đối diện với hướng đi/đặt ở giữa đảo an toàn nơi đường giao nhau.
5. Một số đặc điểm của các loại biển báo giao thông
5.1 Biển báo giao thông hình tròn
Biển báo giao thông hình tròn là các biển báo thuộc nhóm biển báo cấm và biển hiệu lệnh.
Với đặc trưng về màu sắc, người điều khiển phương tiện có thể dễ dàng nhận biết biển báo hình tròn nào thuộc nhóm biển cấm, biển báo nào thuộc nhóm biển hiệu lệnh. Cụ thể:
- Biển báo hình tròn viền đỏ nền trắng hoặc xanh là các biển báo cấm, biểu thị những điều mà tham gia giao thông không được vi phạm.
- Biển báo hình tròn nền xanh, hình vẽ màu trắng là các biển báo hiệu lệnh, biểu thị các hiệu lệnh mà người tham gia giao thông bắt buộc phải chấp hành.
5.2 Biển báo giao thông hình tam giác
Biển báo giao thông hình tam giác là các biển báo thuộc nhóm biển báo nguy hiểm và cảnh báo, được lắp đặt trên đường để báo cho người tham gia giao thông biết trước sự nguy hiểm hoặc các điều cần phòng tránh trên tuyến đường.
Khi gặp các biển báo tam giác, các tài xế phải:
- chú ý giảm tốc độ.
- chú ý quan sát.
- sẵn sàng xử lý những tình huống giao thông bất lợi.
5.3 Biển báo giao thông hình vuông
Biển báo giao thông hình vuông là những biển báo thuộc nhóm biển báo chỉ dẫn hoặc nhóm biển phụ.
Thông qua màu sắc của biển báo giao thông bình vuông mà người điều khiển phương tiện có thể biết được ý nghĩa của các biển:
- Biển báo giao thông hình vuông nền xanh thuộc nhóm biển chỉ dẫn mang ý nghĩa chỉ dẫn hướng đi hoặc các điều cần thiết để các tài xế di chuyển thuận lợi và an toàn.
- Biển báo giao thông hình vuông nền trắng thuộc nhóm biển phụ, dùng để thuyết minh, bổ sung ý cho biển báo chính.
5.4. Biển báo giao thông hình chữ nhật
So với các biển báo ở hình dáng khác, biển báo giao thông hình chữ nhật xuất hiện ở tất cả các nhóm biển báo cơ bản, trong đó chủ yếu là nhóm biển hiệu lệnh và biển chỉ dẫn, còn ở các nhóm biển báo khác thì khá ít.
- Biển báo hiệu lệnh hình chữ nhật có nền màu xanh, hình vẽ bên trong màu trắng, dùng để báo cho người điều khiển biết các điều bắt buộc phải chấp hành khi tham gia giao thông.
- Biển báo chỉ dẫn hình chữ nhật có nền màu xanh (xanh dương, xanh lam hoặc xanh lá cây), hình vẽ và chữ viết bên trong màu trắng, dùng để chỉ dẫn hướng đi hoặc các điều cần thiết để người điều khiển phương tiện tham gia giao thông một cách thuận lợi, đảm bảo an toàn.
5.5. Biển báo giao thông hình thoi
Theo Quy chuẩn QCVN 41:2019/BGTVT, biển báo giao thông hình thoi gồm 02 loại biển:
- Biển báo I.401 “Bắt đầu đường ưu tiên” báo cho các phương tiện đang lưu thông trên đoạn đường nàyđược quyền ưu tiên đi trước qua nơi giao nhau.
- Biển báo I.402 “Kết thúc đường ưu tiên”, báo cho tài xế biết phía trước đã kết thúc đoạn đường ưu tiên.
Biển báo giao thông được thiết kế nhiều hình dạng (Ảnh minh họa)
6. Giải đáp một số câu hỏi thường gặp về biển báo giao thông
6.1 Cơ quan nào có quyền đặt biển báo giao thông?
Khoản 1 và khoản 2 Điều 37 Luật Giao thông đường bộ năm 2008 quy định:
- Tổ chức giao thông gồm các nội dung sau đây:b) Quy định các đoạn đường cấm đi, đường đi một chiều, nơi cấm dừng, cấm đỗ, cấm quay đầu xe; lắp đặt báo hiệu đường bộ;[…]
- Trách nhiệm tổ chức giao thông quy định như sau:a) Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải chịu trách nhiệm tổ chức giao thông trên hệ thống quốc lộ;b) Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh chịu trách nhiệm tổ chức giao thông trên các hệ thống đường bộ thuộc phạm vi quản lý.
Theo đó, Chủ tich Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh chính là người có thẩm quyền tổ chức giao thông trên các hệ thống đường bộ thuộc phạm vi quản lý.
Trong đó có việc quy định các đoạn đường lắp đặt biển báo hiệu đường bộ.
6.2 Hiệu lực của biển báo giao thông thế nào?
Điều 19 của Quy chuẩn QCVN 41:2019/BGTVT đã quy định về hiệu lực của các nhóm biển báo giao thông như sau:
- Biển báo nguy hiểm và cảnh báo và biển chỉ dẫn: Có giá trị trên các làn đường của chiều xe chạy.
- Biển báo cấm và biển hiệu lệnh: Có giá trị trên tất cả các làn đường hoặc chỉ có giá trị trên một hoặc một số làn đường theo biển báo trên đường.
- Biển báo khác khi sử dụng độc lập: Người tham gia giao thông phải tuân theo ý nghĩa của biển báo đó.
Trường hợp đoạn đường được bố trí nhiều hình thức báo hiệu có ý nghĩa khác nhau thì thứ tự chấp hành hiệu lệnh sẽ được thực hiện theo quy định tại Điều 4 Quy chuẩn QCVN 41:2019/BGTVT như sau:
- Ưu tiên hiệu lệnh của người điều khiển giao thông trước.
- Sau đó đến hiệu lệnh của đèn tín hiệu giao thông.
- Tiếp đến là hiệu lệnh của biển báo hiệu giao thông.
- Cuối cùng là hiệu lệnh của vạch kẻ đường và các dấu hiệu khác trên mặt đường.
Trong trường hợp khi đoạn đường di chuyển có lắp cả biển báo hiệu cố định và biển báo tạm thời mang ý nghĩa khác nhau thì hãy thực hiện chỉ dẫn của biển báo tạm thời.
6.3 Không tuân thủ biển báo giao thông bị phạt thế nào?
Nếu không chấp hành chỉ dẫn của hệ thống biển báo giao thông, người điều khiển phương tiện sẽ bị Cảnh sát giao thông xử phạt vi phạm hành chính theo quy định tại Nghị định 100/2019/NĐ-CP (sửa bởi Nghị định 123/2021/NĐ-CP) như sau:
